Dobry i zły konkurs

Na przestrzeni lat uczestniczyłem w wielu konkursach fotograficznych w kraju i zagranicą. Z czasem sam zacząłem organizować okazyjnie konkursy o różnej formule, by obecnie prowadzić stały konkurs dla uczestników Kursów i Akademii Foto Oko.

Chciałbym się skupić tutaj na rozpoznaniu wartościowego konkursu fotograficznego i tego godnego krytyki. Na co trzeba zwrócić uwagę myśląc o wysłaniu zdjęć na olimpiadę fotograficzną?

Obecnie organizowanych jest mniej konkursów a zwłaszcza tych wartościowych niż to miało miało miejsce 20 lat temu, kiedy rozpocząłem swoją przygodę z fotografią i obsyłałem konkursy fotograficzne. Konkursy mają różną rangę: od tych szkolnych gdy jurorem jest „pani od plastyki” (kilkanaście, może kilkudziesięciu uczestników), a nagrodą dyplom, do tych międzynarodowych ze znanymi jurorami (kilkadziesiąt tysięcy uczestników). Na wstępie proponuję zacząć od czegoś na własnym poziomie, znając prace laureatów poprzednich edycji. Konkurs o niskiej randze nie musi być zorganizowany źle, ważne żeby nauczyć się rozpoznawać te dobre konkursy. Pozwolę sobie na formę wypunktowaną aby pomóc w wyborze uczciwego konkursu.

Zły konkurs

• Do nagrody musisz dopłacić. Np. dostajesz połowę nagrody, ale otrzymasz ją jeśli zapłacisz za drugą połowę (tak są takie konkursy w Polsce!). Nie dopłacisz – nie dostajesz nic.
• Musisz zapłacić gotówką podatek od nagrody rzeczowej. To organizatorzy powinni zadbać aby laureat nie musiał wykonywać żadnych czynności związanych z nagrodą.
• Wartość nagrody jest podawana jest formie brutto. Przy odbiorze potrącany jest podatek i otrzymujesz niższą kwotę. Nagroda powinna być podawana w kwocie netto.
• Otrzymanie nagrody warunkowane jest twoim przybyciem na ogłoszenie wyników.
• Zobowiązany jesteś do przekazania praw autorskich majątkowych organizatorowi. To jest absolutnie wykluczające twój udział w konkursie. Stosują go najczęściej duże korporacje w zastępstwie organizacji sesji zdjęciowej i pod płaszczykiem konkursu. Możesz się zgodzić na udzielenie co najwyżej licencji i to w jak najmniejszym zakresie.
• Organizator przed ogłoszeniem wyników kontaktuje się z tobą abyś dosłał mu zdjęcia na podstawie których zdecyduje, czy przyzna ci laur. Jury nie powinno wiedzieć kto jest autorem zdjęć. Kiedyś zdjęcia należało przesłać w oznaczonej tylko kodem kopercie i do ogłoszenia wyników nie było wiadomo kto wykonał fotografie. W drugiej kopercie oznaczonej tym samym kodem należało przesłać swoje dane adresowe. Koperty były otwierane komisyjnie i nikt nie miał prawa wiedzieć o tożsamości autorów.
• Nie jest znany skład komisji jurorów.
• Musisz zapłacić wysokie wpisowe np. 100zł podczas gdy nagroda główna to 300zł.
• Organizator może wielokrotnie sprzedawać twoje zdjęcia w dowolny sposób, czerpiąc z tego tytułu zyski (tak może również postąpić jak przekażesz prawa majątkowe).

Wątpliwe kursy

• Musisz posiadać określony sprzęt – z reguł organizatorem jest producent.
• Nie są sprecyzowane nagrody. Istnieje jedynie zapis „nagrody rzeczowe”.
• Istnieje zapis o udzieleniu licencji na wszystkich znanych polach eksploatacji. A może by tak je wymienić?
• Fotomontaże konkurują ze zdjęciami nie zmontowanymi z kilku ujęć.

Dobry konkurs

• Jurorzy są z góry znani i są to osoby z kręgu fotografii, nie np. dyrektor sprzedaży regionalnej.
• Regulamin jest napisany prostym językiem, jest krótki i zwięzły, chroni prawa uczestnika.
• Zakres wykorzystania zdjęć jest zamkniętą listą, nie np. wszystkie pola eksploatacji.
• Wartość nagród jest stosowna do wielkości firmy. Jeśli przykładowo bank (nie franczyzobiorca banku) funduje nagrody, 100, 300 i 500zł, żądając przekazania praw autorskich, to trzymaj się z dala od takiego konkursu.
• Po zakończeniu konkursu drukowany jest katalog, album i organizowana jest wystawa w 5 miejscach w Polsce. To byłby idealny konkurs! Miło jest jak twoje zdjęcie mimo że nie zapewniło ci lauru, docenione jest w postaci np. wystawy najlepszych prac konkursowych. Jeśli jest to prestiżowy konkurs, to możesz się pochwalić w swojej artystycznej biografii tym faktem.
• Dobry konkurs precyzuje do kogo kierowana jest oferta i jakie są kategorie tematyczne, np. konkurs jest dla dorosłych, nie będących zawodowcami (powyżej 50% dochodu z fotografii), temat: portret kobiecy, prace nie starsze niż 5 lat, nie dopuszczalne są fotomontaże.

Zapewne profesjonalista prawny znalazłby więcej zapisów niedozwolonych, jednak jest to garść konkretów z mojej praktyki konkursowej.